WUF12: Her Şey Evde Başlar
YAZAN: Merve Ağca
Şehirlerin daha kapsayıcı, dayanıklı ve sürdürülebilir hale getirilmesi için iyi uygulamaların paylaşıldığı WUF, kentlerin ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlarına çözüm önerilerinin sunulduğu küresel bir etkinlik. WUF’un bu yılki teması, sürdürülebilir kalkınma amaçlarına ulaşmak için yerel düzeyde eylemlerin hızlandırılması gerektiğine dikkat çekerken aynı zamanda şehirlerin geleceği için yerel çözümlerin öneminin altını çizdi. Başta konut krizi, artan yaşam maliyetleri, iklim değişikliği, temel hizmetlere erişimin önündeki engeller ve çatışmalar olmak üzere günlük yaşamı da derinden etkileyen küresel zorlukları odağına alan tartışmalara yer verildi.
Forum kapsamında düzenlenen beş ayrı yuvarlak masa toplantısında, kadınlar, gençler, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektörden farklı bakış açıları ele alındı. Özellikle konut güvenliği, temel hizmetlere erişim, kadınların dayanıklılık oluşturmadaki rolü, iklim değişikliğine uyum ve yerel finansman konularında tartışmalar forum gündeminde öne çıktı.
Dijitalleşme süreçlerinin insan odağında gerçekleştirilmesi, engellilerin erişimini merkeze alan kapsayıcı şehir planlama yaklaşımlarının geliştirilmesi ve dünya genelinde 170 milyon insanı etkileyen evsizlik sorununun nesiller boyu süren etkileri gibi konular forum kapsamında düzenlenen özel oturumlarda derinlemesine ele alındı. Bu kapsamda UN-Habitat İcra Direktörü Anacláudia Rossbach moderasyonunda “Her şey evde başlar” konulu bir özel oturum gerçekleştirildi.
Yerel Eylemin Anahtarı İş Birlikleri
Yerel eylemin anahtarı olarak resmi ortaklıkların ötesinde sahaya dokunan ve bilgi ve tecrübe paylaşımını da içeren iş birliklerinin ve yerele yönelik uluslararası finansmanın öneminin vurgulandığı forumda, küresel gündemler ile yerel arasında köprü kurmada yerel yönetimlerin kritik rolüne dikkat çekildi.
Dünya Şehirler Raporunun Lansmanı
İklim krizinin yıkıcı etkilerinden doğrudan etkilenen ve giderek daha savunmasız hale gelen kentlerin küresel iklim eyleminin de merkezinde olması gerektiğine dikkat çekilirken iki yılda bir yayınlanan Dünya Şehirler Raporunun kentlere ve iklim eylemine ışık tutan 2024 yılı edisyonunun (World Cities Report 2024: Cities and Climate Action) lansmanı da WUF12 kapsamında gerçekleştirildi.
Farklı Ülkelerden 140’ın Üzerinde Kent Paydaşı Urban Expo’da Buluştu
İnovatif çözümler için buluşma alanı olarak kurgulanan Urban Expo’da ise sivil toplum kuruluşlarından kamu kurumlarına, üniversitelerden özel sektöre kadar kent paydaşları stantlarıyla çalışmalarını aktardı. Konut, enerji, kamusal alanlar gibi çeşitli alanlarda yenilikçi çözümler sunan 140’tan fazla kuruluş bir araya geldi. Expo’nun dikkat çeken unsurlarından bir diğeri ise bu yılki “ev” temasını simgeleyen ve farklı temaları yansıtan “odalara” bölünmüş kalp şeklindeki özel düzeniyle tasarlanan UN-Habitat Arena oldu. Farklı ülkelerden katılımcılar tarafından Urban Expo alanında sürdürülebilir kentleşme alanında etkileşimli oturumlara da yer verildi.
MBB, MARUF standı ve 7 oturumla WUF12’deydi
MBB, Urban Expo alanında yer alan standında, yürüttüğü projeler, yayınlar ve çalışma alanları ile 2019 yılından beri “Çözüm Üreten Kentler” mottosuyla iki yılda bir Ekim ayında İstanbul’da düzenlediği Marmara Uluslararası Kent Forumu (Marnara Urban Forum-MARUF) hakkında bilgilendirmede bulundu ve ziyaretçileri MARUF25’e davet etti. Uluslararası paydaşlar ile Türkiye’den Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere büyükşehir belediyelerinden forum katılımcılarının da ziyaret ettiği stantta, interaktif oyunlarla katılımcılara öğretici ve eğlenceli bir deneyim sunuldu. WUF12 kapsamında yerel yönetimlerin stratejik kararlar alarak kapsayıcı, dayanıklı ve sürdürülebilir şehirler inşa etmesine yönelik yenilikçi çözümler sunmayı hedefleyen 2 oturuma ev sahipliği yapan MBB, partner kuruluşlarla birlikte 7 oturumda yer aldı.
Doğayla Şehirleri Yeniden Düşünmek
MBB ve Metropolis partnerliğinde, MBB Genel Sekreteri M. Cemil Arslan’ın katılımıyla düzenlenen oturumda büyükşehirlerde dayanıklılığı artırmaya yönelik doğa temelli çözümler sosyal, çevresel ve ekonomik boyutlarıyla sürdürülebilir kalkınma odağında ele alındı. Mega şehirlerin küresel ölçekte karşılaştıkları ortak kentsel zorlukların üstesinden gelmeleri için doğa temelli çözümlere ilişkin bilgi ve tecrübe paylaşımında bulunuldu.
Dijital Teknoloji Çağında Mega Kentlerin Planlanması
MBB, Seoul Institute, Institut Paris Region, Housing and Building National Research Center-HBRC ortaklığında, oturum paydaşlarının yanı sıra Ho Chi Minh Ekonomi Üniversitesi ve UN-Habitat temsilcileri ile MBB Genel Sekreteri M. Cemil Arslan’ın konuşmacı olarak katıldığı oturumda mega kentlerin trafik, su kıtlığı ve kirlilik gibi sorunları ile dijital çözümler ve teknolojik yeniliklerin bu sorunları çözmedeki rolü sürdürülebilir kentleşme odağında gelişmiş planlama metodolojileri ekseninde tartışıldı.
Yerel İklim Projeleri İçin Finansman Boşluğunu Doldurmak
MBB ve Sürdürülebilirlik için Yerel Yönetimler Ağı (ICLEI) iş birliğinde ve MBB Dış İlişkiler Müdürü Burcuhan Şener moderatörlüğünde, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), İklim ve Enerji için Küresel Belediye Başkanları Sözleşmesi (GCoM) ve Şehirler İklim Finansmanı Liderlik İttifakından (CCFLA) konuşmacıların katılımıyla gerçekleştirilen oturumda, yerel yönetimlerin iklim projelerini finanse etme süreçlerinde karşılaştıkları bürokratik, mali ve teknik engellerin aşılması için stratejiler tartışıldı. Finansman kaynaklarına erişimi artırabilecek ulusal ve uluslararası fon modelleri ele alındı.
Şehirler Evimiz: Yerel Finans ve Topluluk Odaklı Teknoloji ile İklim Direncini İnşa Etmek
MBB, Urbanice Malaysia, Melbourne Centre for Cities ve Institute for Global Environmental Strategies (IGES) ortaklığında MBB Eğitim ve Projeler Müdürü Görsev Argın Uz’un katılımıyla gerçekleşen oturumda, yerel finansman modelleri ve topluluk odaklı teknolojilerin iklim direncindeki rolü tartışılırken topluluk temelli yaklaşımlar ve yerel halkın katılımının önemi vurgulandı.
Çözüm Üreten Kentler- #MARUF Raporu
Play the City, Metropolis ve Politecnico di Milano’dan katılımcılarla, MBB ve MARUF Kurumsal İletişim Koordinatörü Hatice Çetinlerden moderasyonunda gerçekleşen oturumda, Marmara Bölgesi’nin değişen kent gündemi ele alındı. MARUF Program Koordinatörü ve MBB Şehir Planlama Koordinatörü Ezgi Küçük Çalışkan’ın da konuşmacı olarak yer aldığı oturumda MBB’nin MARUF raporuna dayanarak yapılan tartışmalarda, kentlerin sürdürülebilirliğini artırmaya yönelik dayanıklılık, metropoller, doğa temelli çözümler ve oyunlaştırma odaklı stratejiler konuşuldu.
Isı, Sağlık, Konut: Değişen İklimdeki Boşlukları ve Fırsatları Düşünmek
Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (International Red Cross and Res Crescent Societies-IFRC) ve Sürdürülebilirlik için Yerel Yönetimler Ağı (ICLEI) iş birliğiyle gerçekleştirilen ve MBB Sürdürülebilirlik ve İklim Değişikliği Merkezi Direktörü Özge Sivrikaya’nın konuşmacı olduğu oturumda iklim değişikliği nedeniyle artan ısı dalgalarının sağlık ve konut üzerindeki etkilerini ele alındı. Düşük gelirli bölgelerde ısı dalgalarına karşı dayanıklı konut projelerinin geliştirilmesinin önemi vurgulandı.
Güney Arnavutluk’un Kıyı Şehirlerinde Kentsel Dönüşüm Maliyeti
Politecnico di Milano, Vlora Belediyesi ve Vlora Ismail Qemali Üniversitesi işbirliğinde düzenlenen oturumda MBB Şehir Politikaları Kıdemli Uzmanı İrem Kurtuluş Korkmaz konuşmacı olarak yer aldı. Kıyı şehirlerinin iklim değişikliğine karşı dayanıklılıklarının artırılması için sürdürülebilir altyapı ve kentsel dönüşüm maliyetleri ele alındı.
WUF12’nin Kapanışı ve Kahire Bildirgesi
Tartışmalar forum boyunca gerek paneller gerekse diyalog oturumları ve çalıştay masalarında karar alıcılar, sahadan uzmanlar, akademisyenler, kadınlar, gençler, yaşlılar gibi kentte yaşayan farklı grupların katılımıyla devam ederken çatışma kaynaklı yerinden edilmenin getirdiği zorluklar ve yeniden inşa süreçleri de forum gündeminde önemli bir yer tuttu. Sunduğu iş birliği ve diyalog ortamı deneyim paylaşımı imkanlarıyla sürdürülebilir şehirler oluşturma çabalarına katkıda bulunan forumun kapanış töreninde ise tartışmalardan çıkan temel mesaj ve fikirleri özetleyen ve yerel yönetimlerin sürdürülebilir çözümler üretmesi için bir çağrı niteliği taşıyan “Kahire Eylem Çağrısı” açıklandı. 5 gün boyunca farklı ülkelerden kent paydaşlarının ve kent üzerine düşünenlerin bir araya geldiği forumun kapanış töreni, Mısır’ın bayrağı bir sonraki WUF’a ev sahipliği yapacak Azerbaycan ekibine devretmesiyle son buldu. Bu yıl COP29’a da ev sahipliği yapan Bakü, 2026 yılında WUF13 katılımcılarını ağırlayacak.
