Gıda İsrafıyla Mücadele: Avrupa Atık Azaltım Haftasında Yenilikçi Çözümler
Foodback Proje Yöneticisi İlknur Şahin’in moderatörlüğünde gerçekleşen etkinlik, gıda israfının çevresel, ekonomik ve toplumsal etkilerine dikkat çekti. Etkinlikte, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör arasındaki iş birliğinin önemi vurgulandı.
Marmara Belediyeler Birliği Çevre Yönetimi Koordinatör Yardımcısı Mustafa Özkul, webinarın açılışında Avrupa Atık Azaltım Haftası’na değinerek, bu hafta kapsamında belediyeler başta olmak üzere tüm paydaşların gıda israfını azaltmaya yönelik etkinlikler düzenlediğini belirtti. Ayrıca, webinarın da EWWR çerçevesinde gıda israfıyla mücadelede önemli bir etkinlik olduğunu ifade etti.
Foodback Proje Yöneticisi İlknur Şahin, bu webinar kapsamında özellikle yerel yönetim aktörlerine ulaşmaktan duydukları mutluluğu dile getirdi. Şahin, Foodback’in bir gıda ve tarım inovasyonları inisiyatifi olduğunu belirterek, 2018 yılından bu yana Avrupa İnovasyon ve Teknoloji Enstitüsü’nün (EIT Food) Türkiye’deki merkezi olarak faaliyet gösterdiklerini söyledi. Ayrıca, Temmuz ayında gerçekleştirdikleri yuvarlak masa toplantısı hakkında bilgiler verdi.
Sunulan veriler, dünya genelinde ve Türkiye’de her yıl milyonlarca ton gıdanın israf edildiğini ve bunun küresel karbon emisyonlarına ciddi ölçüde katkıda bulunduğunu ortaya koydu. Türkiye’de yıllık 19 milyon ton gıdanın çöpe atıldığı, dünya genelindeki rakamın ise 1,1 milyar tonu aştığı belirtildi. Bu durumun, sürdürülebilir bir gelecek için büyük bir tehdit oluşturduğu vurgulandı.
Fazla Ticaret ve Pazarlama Direktörü Koray Koçer, atık yönetiminin karmaşık yapısını ve işletmelerin bu konuda karşılaştığı zorlukları detaylı şekilde ele aldı. Fazla’nın, atık oluşumunu en aza indirmeyi ve oluşan atıkları en verimli şekilde değerlendirmeyi amaçlayan entegre bir hizmet portföyü geliştirdiğini ifade etti. Bu portföy; yeniden satış, bağış, hayvan yemi ve geri dönüşüm gibi farklı servisleri kapsıyor. Koçer, Fazla’nın teknoloji tabanlı çözümlerle atık yönetimini izlenebilir ve sürdürülebilir hale getirdiğini vurguladı.
Yenir Kurucu Ortağı Servet Akdoğan, Yenir’in tüketim süresi yaklaşan veya hasarlı ürünleri uygun fiyatlarla tüketicilere ulaştıran bir model sunduğunu belirtti. Hem online platformuyla hem de Türkiye’nin ilk döngüsel marketi olan Yenir Market ile faaliyet gösteren girişim, işletmelere özel bir ürün yönetim paneli sağlayarak atıkların izlenebilirliğini ve geri dönüşümünü artırıyor. Akdoğan, 2023 yılında 2 milyon doları aşan bir ekonomik değeri ekonomiye geri kazandırdıklarını ve 45 milyon kilogramın üzerinde karbon emisyonunun önlenmesine katkıda bulunduklarını açıkladı.
Cognitiwe Kurucu Ortağı Mete Bayrak, yapay zeka tabanlı görüntü işleme teknolojisiyle perakende sektöründeki gıda israfını azaltmayı hedeflediklerini söyledi. We-Fresh adlı ürünün, mağazalardaki taze gıda stoklarının gerçek zamanlı takibini ve öngörülü analizini sağlayarak ürün bozulmalarını önlediğini ve raf ömürlerini uzattığını belirtti. Sistemin, kolay kurulumu, gerçek zamanlı veri analizi ve GDPR uyumluluğu gibi özellikleriyle öne çıktığını ifade etti.
Webinar boyunca, gıda atığı sorununa karşı yenilikçi çözümlerin geliştirilmesi ve farklı paydaşlar (kamu kurumları, özel sektör, sivil toplum kuruluşları) arasında güçlü iş birliğinin önemi vurgulandı. Katılımcılar, gıda israfının azaltılması için sürdürülebilir stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanmasının gerekliliğine dikkat çekti.